Sude Çapoğlu, Amerika'da 1. oldu

Geyveli efsane Savaş Pilotu merhum Hüseyin Çapoğlu'nun oğlu ekonomist, akademisyen, siyaset bilimcisi Prof.Dr.Gökhan Çapoğlu'nun kızı TED Ankara Koleji 11. Sınıf öğrencisi Sude Çapoğlu, "Moral Compass" (Ahlaki Pusula) başlıklı yazısıyla Amerika'da düzenlenen yarışmada 1. oldu. TED Ankara Koleji 11. Sınıf öğrencisi Sude Çapoğlu'nun; New York, ABD merkezli Birleşmiş Milletler Küresel İletişim Departmanı ile ilişkili The Light Millennium Organization'ın düzenlediği 2021 J.U.C Media, Research & Writing Awards Yazı dalında dünya sorunlarına çözüm önerdiği "Moral Compass" (Ahlaki Pusula) başlıklı yazısı birinciliğe layık görüldü.Pandemi nedeniyle internet ortamında çevrimiçi düzenlenen ödül töreni dünyanın pek çok ülkesinde online canlı takip edildi. İşte Sude Çapoğlu'nun "Ben Dünya Başkanı Olsam" temalı yazısı Not: Yazı  translate.google.com'dan dönüştürülmüştür. Orijinal yazı için TIKLAYINIZAHLAKİ PUSULA (MORAL COMPASS)Modern Türkiye'nin kurucusu Atatürk bir keresinde “ İnsanlık tek bir bedendir ve her millet o bedenin bir parçasıdır. Asla 'Dünyanın bir kısmı hasta olsa benim için ne fark eder?' dememeliyiz. Böyle bir hastalık varsa, sanki o hastalığa sahipmişiz gibi onunla ilgilenmeliyiz.“Atatürk'ün öne sürdüğü gibi, küresel toplum olarak bölünmez bir bütünü temsil ediyoruz. Bir organımız bozulduğunda, ne kadar büyük ya da küçük olursa olsun, sonunda hepimiz birlikte ölürüz ki bu da uluslararası işbirliğinin önemini açıkça ortaya koymaktadır. Bu görüşe dayanarak, Dünya'nın başkanı olsaydım, uzun yıllar ihmal edilerek insan yaşamı ve Dünya'daki barışçıl yaşam için varoluşsal bir tehdit haline gelen konulara odaklanırdım. Acil olarak hedefleyeceğim üç alan, iklim değişikliği, artan gelir eşitsizliği ve cinsiyet eşitliği sorunları.Her şeyden önce, fosil yakıtların kullanımı, içinde yaşadığımız toplumun tüm yönlerini tehdit ediyor ve bu zorluğun ölçeğini ele almada devam eden gecikme, insan yaşamı ve sürdürülebilir kalkınma için riskleri artırıyor. 2-15 Aralık 2018 tarihleri ​​arasında Polonya'nın Katowice kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (COP24) 24. Taraflar Konferansı'nın nihai raporuna göre 7 milyon insan erken ölmekte ve yüz milyonlarca insan hastalanmaktadır. kirlilikten [1]. Son zamanlarda dünyanın farklı yerlerinde küresel ısınmanın neden olduğu kasırgalar, aşırı sıcaklar, kuraklıklar ve orman yangınları gibi olumsuz hava olayları yaşıyoruz. Daha sonra,  Jacobson, Delucchi ve diğerleri tarafından önerildiği gibi sıfır emisyon üreten %100 temiz ve yenilenebilir enerji elde etmenin mümkün ve uygun maliyetli olduğuna tüm kalbimle inanıyorum . (2017) [2]. Planları, tüm enerji sektörlerinin (ulaşım, ısıtma/soğutma, sanayi, tarım/ormancılık/balıkçılık) elektriklendirilmesini ve elektriğin %100 rüzgar, su ve güneş enerjisi ile sağlanmasını gerektiriyor. Buna göre, 2050 yılına kadar 139 ülke için yol haritalarının tam olarak uygulanması, 1.5 ⁰ C küresel ısınma ve hava kirliliğinden her yıl milyonlarca ölüm, 24,3 milyon net tam zamanlı iş yaratmak ve topluma enerji maliyetlerini azaltmak. Bu plan için toplam inşaat maliyetleri, elektrik ve enerji satışı yoluyla geri ödenecek 30 yılda dünya çapında yaklaşık 124.7 trilyon dolar. Enerji kaynaklarını kontrol etmek için daha fazla askeri harcamaya ihtiyaç olmayacağından, bu fonlar temiz enerji için kullanılabilir.Ele alacağım ikinci konu, ulusların sosyal dokusunu ve uluslararası ilişkileri istikrarsızlaştıran uluslar içinde ve arasında devam eden gelir eşitsizliğinin düzeltilmesidir. Latin Amerika'daki Şili'den, Fransa'daki sarı yeleklilere, Ortadoğu'daki Bağdat ve Beyrut'taki sokak protestolarına kadar dünyanın farklı yerlerinde toplumsal huzursuzlukların yükselişi 2019'a damga vurdu. 2011 yılında küçük bir Manhattan parkından başlayan “Occupy Wall Street Hareketi”, tüm dikkatleri yüzde 99'a çekti ve yerini 2020'de Covid-19 pandemisinin ortasında tüm dünyaya yayılan “Black Lives Matter” protestolarına bıraktı.Ayrıca, Oxfam International tarafından ortaya konan rakamlar, dünyanın en zengin %1'inin 6.9 milyar insanın iki katından daha fazla servete sahip olduğunu göstermektedir [3]. Ted Howard (Demokrasi İşbirliği), üç kişinin – Bill Gates, Jeff Bezos ve Warren Buffett – ABD'deki en alttaki 160 milyon insandan daha fazla servete sahip olduğunu söylüyor ve ekliyor “Bu sadece bir ekonomik adalet meselesi değil, aynı zamanda demokratik bir mesele. Zenginlik tutma kalıpları hiç demokrasi göstermediğinde demokratik bir kültürü ve devleti bir arada tutabilir misiniz? Avrupa'da aşırı sağ hareketlere artan desteğin kanıtladığı gibi, bu büyük bir tehdit”[4].Dahası, hükümetler, 1980'lerde küreselleşme sürecinin başlangıcından bu yana sağlık ve eğitim gibi hayati kamu hizmetlerini yetersiz finanse ederken, şirketlere ve zengin bireylere büyük ölçüde düşük vergi veriyor. Özellikle kamu hizmetlerinin özelleştirilmesi, 2020'deki Kovid-19 salgını sırasında tanık olunduğu üzere sıradan vatandaşların yaşam standartlarını daha da kötüleştiriyor. İşçi sınıfının geniş kesimleri, görünüşe göre ne işleyen ne de onları umursayan bir ekonomik-politik sisteme yabancılaşmış ve küskün hale gelmiştir.Oxfam'ın “eşitsizlik kaçınılmaz değildir – politik bir seçimdir” şeklindeki sonucuna tereddüt etmeden katılıyorum. Dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, yeni, insani bir ekonomi inşa etmek için çok geç olmadan harekete geçmeli…. Sadece şanslı bir azınlığın değil, herkesin işine yarayan bir ekonomi”[5]. Varlıkları daha fazla vergilendirecek ve nesiller boyunca gelir eşitsizliğinin kalıcılığını azaltmak ve aynı zamanda uzun vadede verimlilik oranlarını, istihdamı ve kazançları artırmak için sağlık ve eğitime harcayacaktım. Asgari ücreti makul bir düzeye yükseltecek, istihdam dostu yenilik politikalarını teşvik edecek ve anti-tröst yasalarını uygulayacaktım.Dünyada silahlı çatışmalar için harcanan ve gelir eşitsizliğini azaltmak, milyonlarca insanın hayatını iyileştirmek ve iklim değişikliğini önlemek için ayrılabilecek çok sayıda finansal kaynak olduğunu kabul ederek. Örneğin, ABD 2001'den bu yana Orta Doğu ve Asya'daki savaşlara 6.4 trilyon dolar harcadı. Doğru siyasi seçim yapılırsa, altyapı, eğitim ve sağlık, yenilenebilir enerjinin her birinin iyileştirilmesi için 2 trilyon dolar ve hem Amerikan halkının hem de küresel yoksulların refahını artıracak yoksul ülkelere dış yardım için 400 milyar dolar harcanacak.Ele alacağım üçüncül konu, dünya nüfusunun yarısı ile ilgili. Cinsiyet eşitliği yalnızca temel bir insan hakkı değil, aynı zamanda Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nde de belirtildiği gibi barışçıl, müreffeh ve sürdürülebilir bir dünya için gerekli bir temeldir [7]. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 1979 tarihli 34/180 sayılı kararıyla Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Dönüm Noktası Sözleşmesi (CEDAW), “kadınlara karşı ayrımcılığın hak eşitliği ve insan onuruna saygı ilkelerini ihlal ettiğini” açıkça kabul etmektedir. [8]. Son on yılda kaydedilen ilerlemeye rağmen, ayrımcı yasalar ve sosyal normlar yaygınlığını koruyarak, kadınların siyasi liderliğin her düzeyinde yeterince temsil edilmemesine ve 15 ila 49 yaş arasındaki kadınların %20'sinin yakın bir partner tarafından fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalmasına neden oluyor. . COVID-19 salgını, sağlık, ekonomi, güvenlik ve sosyal koruma dahil olmak üzere her alanda kadınlar için mevcut eşitsizlikleri şiddetlendiriyor. Bu nedenle, kadınların erkeklerle eşitlik temelinde insan haklarını ve temel özgürlüklerini kullanmalarını güvence altına almak amacıyla, kadınların tam gelişmesini ve ilerlemesini sağlamak için siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda gerekli tüm önlemleri almaya kararlıyım. .Her şey söylendiğinde ve yapıldığında, yönetimim varoluşsal tehditler oluşturan ve insan ırkının hayatta kalmasına ve devamına tehdit oluşturan katı ancak sahipsiz konulara vurgu yapacaktır. O nedenle, iklim değişikliği, artan gelir eşitsizliği ve cinsiyet eşitliği konularında büyüyen sorunlarıyla mücadele etmek benim odak, çekirdek ve hayati noktalarını olacağını 21. yüzyılda. Felaket ve kasvet de olsa, bir beden gibi aynı anda doğru bir şekilde çalışarak, üstesinden gelinemeyecek tek bir konu bile yoktur._ . _Referanslar[1]COP24(2018) http://www.ccacoalition.org/en/resources/cop-24-special-report-health-climate[2] Jacobson, MZ, Delucchi MA ve diğerleri (2017) “Dünyanın 139 Ülkesi için %100 Temiz ve Yenilenebilir Rüzgar, Su ve Güneş Işığı Tüm Sektör Enerji Yol Haritaları,” Joule1,108-121, 6 Eylül 2017.[3] https://www.oxfam.org/en/5-shocking-facts-about-extreme-global-inequality-and-how-even-it[5] https://www.oxfam.org/en/5-shocking-facts-about-extreme-global-inequality-and-how-even-it[6] https://www.cnbc.com/2019/11/20/us-spent-6point4-trillion-on-middle-east-wars-since-2001-study.html [7] https://www.un.org/sustainabledevelopment/gender-equality/[8] https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/docs/globalcompact/A_RES_34_180.pdfGeyve.com