Anahtar Kelimeler Deniz, Namaz ve Rus

Ne zaman bu üç kelimeyi duysam, bana Rusların Sinop Limanı’nda Türk Donanmasına yaptığı baskını hatırlatır.

1853 yılının 30 kasımıydı. Günlerden Cuma idi. Sadece Cuma değil, birde bayram sabahıydı. Kar yağıyordu. Hava puslu ve görüş mesafesi kısaydı. Osmanlı donanmasını 12 gemilik bir filoyla Sinop Limanında demirlemişti. Osmanlı donanması o tarihlerde geçiş dönemi yaşıyordu. Sistem değişikliği vardı. Açık göğüslü yelekler, şalvarlar ve kuşakların yerine yukarıdan aşağıya düğmeli setrelerle, yanları şeritli pantolonlar gelmiştir. Yalnız bu modern giyim tarzı müminlerin istedikleri vakit abdest alma ve namaz kılma alışkanlıkları ile uyuşmuyordu. Acil bir durum geliştiğinde erleri aradığımızda onları secde halinde namaz kılıyor buluyordunuz. Çünkü onlara; “Bir gün ve bir gece sınırda nöbet tutmak, gündüzü oruçlu, gecesi abdestli geçirilen bir aydan daha hayırlıdır. Şayet kişi bu nöbet esnasında vazife başında ölürse, yapmakta olduğu işin ecri ve sevabı kıyamete kadar devam eder. Şehit olarak rızkı da devam eder ve kabirdeki sorgu meleklerinden güven içinde olur. (Hadisi Şerif)” (Müslim, İmare 163. Tırmizi, Fezailü’l cihad 2, Nesai Cihad 39, İbni Mace, Cihad 7) gibi hadislerde, devlet görevinin de ibadet sayılacağı hatta daha makbul olduğu öğretilmemişti.

Subaylar ise Mektepli (okullu) ve Alaylı (eğitimsiz) olmak üzere ikiye ayrılıyordu. Mektepliler, pratik bilgilere sahip alaylıları küçümserken, alaylılar da eğitimin denizciyi bozduğunu iddia etmekteydiler. Fakat namazlarını asla aksatmıyorlardı. Adeta ben daha iyi Müslüman’ım yarışı yapar gibi.

Ruslar Türklerin durumunu iyi tetkik etmişlerdi. 30 Kasım Cumayı beklediler. Hem bayram hem Cuma. Bayram namazı saatini seçtiler Filo Komutanı Osman Paşa dâhil subay ve erler namazda idiler. Rus donanması komutanı Amiral Nahimov saldırıyı başlattı. Bir buçuk saat içinde muharebenin sonucu belli olmuştu. Sonuç 12 gemilik Osmanlı Filosunun tamamı yok edildi. Yanan gemilerde bulunan 4200 personelin 2700’ü şehit oldu. 556 kişi ağır yaralandı. Toplam 944 kişi yara almadan kurtuldu. Rusların zayiatı ise yok denecek kadar azdı. Bir subay, beş on er.. Filo Komutanı Koramiral Osman Paşa esir düştü. Yardımcısı Tümamiral Hüseyin Paşa şehit oldu.

O sıralarda Sinop Valisi Hüseyin Paşa idi. 30 Kasım sabahı Rus saldırısı başlar başlamaz şehirden kaçtı. 14 saat uzakta bir mesafeye varıncaya kadar arkasına bile bakmadı. Müslüman ahalide kaçtı.

Bu vali gibi tek mermi atmadan filikaya binip kaçan komutanlarda vardı. Ali Bey gibi savaşarak şehit olan komutanlar da vardı. Ama askerlerimize vatan savunmasının, nöbetin, devlet görevinin de ibadet sayılacağı öğretilmemişti. Onların dünyasında namaz hepsinden daha önemliydi. Böylece gemilerdeki personelin yanı sıra, Sinop’un Müslüman mahalleleri de Rus saldırısından nasibini aldı.

Son zamanlarda Rus sözcüğü hayli gündemde. Namaz da öyle, hatta Cuma namazı saatine mesai uygulaması. Denizler zaten durulmuyor. Akdeniz de savaş gemileri kaynıyor. Ruslarda etrafımızda dolanıp duruyor. Bizim Kaptanı Derya Hazretlerine (!) ve Paşalarına duyurulur..

Ali ÇETİNKAYA